کتاب آفرینش در دعای عرفه



وَمَساغِ مَطْعَمى وَمَشْرَبى(10)

(و محل چشیدن خوراک و آشامیدنیها


دستگاه چشایی یک دستگاه حسی برای چشیدن و حس مزه می‌باشد. چشایی یکی از حواس پنجگانه است. چشایی درک مولکولهای خاصی در مواد است. در جانداران مولکول‌های خاصی به نام حساسیت وجود دارد مثلاً ترش بودن یک ماده یعنی وجود حالت اسیدی در آن. (ویکی‌پدیا)
نتیجه تصویری برای حس چشایی
مزه ها به وسیله جوانه های چشایی تشخیص داده می شوند این ساختارها در دهان و گلو قرار دارند و اکثر آن ها (حدود 10000 عدد) در سطح فوقانی زبان واقع شده اند. آن ها تنها می توانند 4 ‌مزه اصلی را تشخیص دهند.
شیرینی، ترشی، شوری و تلخی. هر مزه به وسیله جوانه های چشایی واقع در یک ناحیه خاص از زبان تشخیص داده می شود: تلخی در پشت، ترشی در کناره ها، شوری در جلو و شیرینی در نوک. حس بویایی ما به همراه این4 ‌مزه اصلی، ما را قادر به افتراق طیف وسیعی از مزه های جزئی تر می کند.
ادامه مطلب

 در این فراز، ترکیب های هنری وجود دارد که بدون فهم آنها، بخشی بزرگی از بار علمی این دعای، نادیده گرفته می‌شود. . در ضمن این‌که به تک‌تک واژه‌های این فراز پرداخته می شود، باید این ترکیب ها به طور جداگانه، مورد بررسی قرار گیرد.

در اینجا امام علیه السلام به بیان نعمت ای الهی پرداخته و به عنوان نمونه تعدادی از اندام ا و اعضاء بدن را ب شهادت می گیرد که: "

اگر به اندازه همه عصرها و دوره‌ها عمر کنم و تلاش و سخت‌کوشی نمایم، توان به جای آوردن شکر یکی از نعمت‌هایت را ندارم" یکی از مواردی که این دعا را منحصر بفرد نموده انتخاب اندام ها و اعضایی است که هرچند به ظاهر اهمیت چندانی ندارند ولی  توجه و تعمق در ساختار و نقش حیاتی هریک از این اعضا و اندامها رهنمودی است برای درک شگفتیهای آفرینش انسان و ضرورت شکر نعمات الهی.

در این مجموعه ضمن بازخوانی این بخش از دعا به شرح مختصری از فیزیولوژی و اهمیت هریک از آنها پرداخته می شود.

ادامه مطلب

نیاط حجاب قلبی
آویزه پرده قلبم

Image result for ‫آبشامه‬‎

قلب یک عضو عضلانی است که در کیسة فیبروزی بنام پریکاردیوم قرار دارد و در سینه جای گرفته است . فاصلة باریک بین قلب و پردة پریکاردیوم را مایعی آبکی پر می کند که به عنوان لابریکانت (لغزنده کننده) جهت حرکت قلب عمل می کند.

دیواره های قلب به طور عمده از سلولهای عضلة قلبی تشکیل شده و در اصطلاح میوکاردیوم نامیده می شود. سطح داخلی دیواره های قلب که در تماس با خون است، بوسیلة یک لایة نازک از سلول ها بنام اندوتلیال پوشیده می شود که در اصطلاح اندوتلیوم نامیده می شود (این لایة پوششی نه تنها سطح داخل قلب بلکه سطح داخلی تمام عروق را می پوشاند).


خارجی ترین لایه قلب، لایه پریکارد یا اپی کارد می باشد . اطراف قلب را دو لایه لیفی (fibrous membrain ) و سروزی ( serouse) پوشانده است .

الف : لایه لیفی (fibrous membrain)- لایه ای است که از بیرون قلب را به طور کامل در برگرفته است و به وسیله همین لایه با اعضای دیگر مجاورت دارد .

ب: لایه سروزی (serouse) :از دو لایه داخلی یا پریکارداحشایی (visceral) و لایه خارجی یا پریکارد جداری (parietal) تشکیل شده است. پریکارداحشایی به عضله قلب می چسبد و جزء دیواره قلب محسوب می شود. پریکارد جداری روی پریکارداحشایی قرار دارد و در تمام قلب تا چندین سانتی متر بر روی عروق بزرگ ادامه می یابد. بطوریکه از قدام به زایده گزیفوئید از خلف به ستون مهره ها و از پایین به دیافراگم وصل می شود .

بین دو لایه احشایی و جداری فضای پریکارد قرار دارد که حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی لیتر مایع پریکارد که مایع شفاف است قرار دارد.

عملکرد لایه پریکارد (لایه خارجی) قلب

  • از اصطکاک قلب با دنده ها و دیافراگم کاسته می شود
  • مانند پوششی سطح قلب را محافظت می کند .
  • از بیش از حد بزرگ شدن قلب جلوگیری می کند .

منبع: فایل آناتومی قلب



وَمَساغِ مَطْعَمى وَمَشْرَبى(10)

(و محل چشیدن خوراک و آشامیدنیها

تعریف این حس در کتاب ادراک حسی از دیدگاه ابن سینا چنین است :

« هی قوة مرتبة فی العصب المفروش علی جرم اللسان ، یدرک الطعوم المتحللة من الاجرام المماسة له ، المخالطة للرطوبة الغذبة ، التی هی فیه فتحیله . » (25)س بر جرم زبان ، عصبی مفروش است که حس چشایی بر آن قراردارد و این حس مزه هایی را که به واسطه رطوبت لعابیه نزد آن آورده شده است ادراک می کند .

دستگاه چشایی یک دستگاه حسی برای چشیدن و حس مزه می‌باشد. چشایی یکی از حواس پنجگانه است. چشایی درک مولکولهای خاصی در مواد است. در جانداران مولکول‌های خاصی به نام حساسیت وجود دارد مثلاً ترش بودن یک ماده یعنی وجود حالت اسیدی در آن. (ویکی‌پدیا)
نتیجه تصویری برای حس چشایی
مزه ها به وسیله جوانه های چشایی تشخیص داده می شوند این ساختارها در دهان و گلو قرار دارند و اکثر آن ها (حدود 10000 عدد) در سطح فوقانی زبان واقع شده اند. آن ها تنها می توانند 4 ‌مزه اصلی را تشخیص دهند.
شیرینی، ترشی، شوری و تلخی. هر مزه به وسیله جوانه های چشایی واقع در یک ناحیه خاص از زبان تشخیص داده می شود: تلخی در پشت، ترشی در کناره ها، شوری در جلو و شیرینی در نوک. حس بویایی ما به همراه این4 ‌مزه اصلی، ما را قادر به افتراق طیف وسیعی از مزه های جزئی تر می کند.
ادامه مطلب

 در این فراز، ترکیب های هنری وجود دارد که بدون فهم آنها، بخش بزرگی از بار علمی این دعا، نادیده گرفته می‌شود. . در ضمن این‌که به تک‌تک واژه‌های این فراز پرداخته می شود، باید این ترکیب ها به طور جداگانه، مورد بررسی قرار گیرد.

در اینجا امام علیه السلام به بیان نعمت ای الهی پرداخته و به عنوان نمونه تعدادی از اندام ا و اعضاء بدن را به شهادت می گیرد که: "

اگر به اندازه همه عصرها و دوره‌ها عمر کنم و تلاش و سخت‌کوشی نمایم، توان به جای آوردن شکر یکی از نعمت‌هایت را ندارم"

یکی از مواردی که این دعا را منحصر بفرد نموده انتخاب اندام ها و اعضایی است که هرچند به ظاهر اهمیت چندانی ندارند ولی  توجه و تعمق در ساختار و نقش حیاتی هریک از این اعضا و اندامها رهنمودی است برای درک شگفتیهای آفرینش انسان و ضرورت شکر نعمات الهی. نکته قابل توجه اینکه امام (ع) برای معرفی اندامها بجای ذکر نام متداول آنها از عناوینی استفاده میکند که بیانگر نقش و اهمیت هر اندام باشد. مثلا بجایاهمیت استخوان جمجمه از عنوان " حِمالَهِ اُمِّ رَاءْسى" نگهدارنده پوست مغز و در بیان اهمیت دندانها به رویشگاه آنها " مَنابِتِ اَضْراسى اشاره می فرماید

در این مجموعه ضمن بازخوانی این بخش از دعا به شرح مختصری از فیزیولوژی و اهمیت هریک از آنها پرداخته می شود.

ادامه مطلب

وَمَغْرَزِحَنَکِ فَمى وَفَکّى (8)

محل پیوستن فک بالا و پائینم

مفصل گیجگاهی فکی

مفصل فک(TMJ)محل اتصال فک پایین(آرواره)به استخوان گیجگاهی جمجمه است که دقیقاً جلوی گوش در هر سمت سر شما قرار دارد. این مفصل انعطاف پذیر است و این امکان را فراهم می‌‌کند که فک به آرامی به سمت بالا و پایین و از سمتی به سمت دیگر حرکت کند. به این ترتیب امکان صحبت کردن، جویدن غذا و خمیازه کشیدن برای شما ایجاد می‌شود. عضلات متصل و اطراف مفصل فک موقعیت و حرکت‌های فک را کنترل می‌کنند (http://dramohamadi.com)

پژوهشگران دریافته‌اند، طراحی و ساختار آرواره‌های انسان در واقع‌ به گونه‌ای است که آن را 40 تا 50 درصد قوی‌تر از آرواره‌های تمام انواع میمون‌های بزرگ می‌سازد.

 مکانیک‌ جمجمه‌ای و استخوان‌های آرواره‌ای باعث شده که قدرت گاز گرفتن در انسان ها خیلی بیشتر از تصور قبلی ما باشد.



وقتی به محضر بزرگی میرسی پیش از آنکه خواسته هها و نیازهایت را بگویی ابتدا به عجز و کوچکی خودت اعتراف می کنی و  نعمتها و بخشش هایش به خود را ذکر می کنی. و این ادابی است که در اغلب دعا های معصومین رعایت شده است.

یکی از این دعاها دعای شریف عرفه سیدالشهدا (ع) است. با حمد و ستایش و اقرار به بزرگی پروردگار آغاز می شود:

اَلْحَمْدُ لله الَّذى لَیْسَ لِقَضآئِهِ دافِعٌ وَلا لِعَطائِهِ مانِعٌ وَلا کَصُنْعِهِ

سـتـایـش خـاص خـدایـى اسـت کـه نـیـسـت بـراى قضا و حکمش جلوگیرى و نه براى عطا و بخششش مانعى و نه مانند ساخته اش

به کوچکی و عحز خود اعتراف میکند:

مُقِرّاً بِاَنَّکَ رَبّى وَ اِلَیْکَ مَرَدّى اِبْتَدَاْتَنى بِنِعْمَتِکَ قَبْلَ اَنْ اَکُونَ شَیْئاً مَذْکُورا وَخَلَقْتَنى مِنَ التُّرابِ

اقـرار دارم بـه ایـنـکه تو پروردگار منى و بسوى تو است بازگشت من آغاز کردى وجود مرا به رحمت خود پیش از آنکه 

چیز قابل ذکرى باشم و مرا از خاک آفریدى

به نعمت آفرینش خود، سالم ماندن از خطرات و گزند عوامل در دوران جنینی و حتی قبل از آن اشاره میکند:

ثُمَّ اَسْکَنْتَنِى الاَْصْلابَ آمِناً لرَیْبِ الْمَنُونِ وَاخْتِلافِ الدُّهُورِ وَالسِّنینَ فَلَمْ اَزَلْ ظاعِناً مِنْ صُلْبٍ اِلى رَحِمٍ فى تَقادُمٍ مِنَ الاَْیّامِ الْماضِیَةِ وَالْقُرُونِ الْخالِیَةِ

از حوادث زمانه و تغییرات روزگار و سالها و همچنان همواره ازصلبى به رحمى کوچ کردم در ایام قدیم و گذشته و قرنهاى پیشین

گماردن والدین ب محافظت و مراقبتش در دورزان طفولیت:

وَحَفِظْتَنى فِى الْمَهْدِ طِفْلاً صَبِیّاً وَرَزَقْتَنى مِنَ الْغِذآءِ لَبَناً مَرِیّاً وَعَطَفْتَ عَلَىَّ قُلُوبَ الْحَواضِنِ وَکَفَّلْتَنى الاُْمَّهاتِ الرَّواحِمَ وَکَلاَْتَنى مِنْ طَوارِقِ الْجآنِّ

  و در حال طفولیت و خردسالى در گـهـواره مـحـافـظـتـم کـردى و روزیـم دادى از غـذاهـا شـیـرى گـوارا و دل پرستاران را بر من مهربان کردى و عهده دار پرستاریم کردى مادران مهربان را و از آسیبهای ناشناخته

آنگاه اعضا و جوارح خود را به شهادت می گیرد که اگر تمام وجودم را بکار گیرم و قرنها عمر کنم توان سپاسگزاری یکی از این نعمات را نخواهم داشت:

وَاَنـَا اَشْهَدُ یا اِلهى بِحَقیقَةِ ایمانى وَعَقْدِعَزَماتِ یَقینى وَخالِصِ صَریحِ تَوْحیدى وَباطِنِ مَکْنُونِ ضَمیرى و .اَنْ لَوْ حاوَلْتُ و اجْتَهَدْتُ مَدَى الاَْعصارِ وَالاَْحْقابِ لَوْ عُمِّرْتُها اَنْ اءُؤَدِّىَ شُکْرَواحِدَةٍ مِنْ اءَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذلِکَ اِلاّ بِمَنِّکَ شُکْرُکَ اَبَداً جَدیداً

 گواهى دهم  که اگر تصمیم بگیرم و بکوشم در طول قرون و اعصار بر فرض که چنین عمرى بکنم و بخواهم شکر یـکى از نعمتهاى تو را بجا آورم نخواهم توانست

ادامه مطلب

وَمَغْرَزِحَنَکِ فَمى وَفَکّى (8)

محل پیوستن فک بالا و پائینم

Gray309.pngGray310.png

مفاصل ثابت موجود در جمجمه باعث ایجاد مقاومت بالا در آن می شوند. این مفاصل 21 عدد استخوان از 22 استخوان جمجمه را به هم ثابت نگه می دارند. تنها فک پایین می تواند حرکت کند و این حرکت منشأ تنفسی، صحبت کردن و غذا خوردن می شود.

مفصل فک(TMJ)محل اتصال فک پایین(آرواره)به استخوان گیجگاهی جمجمه است که دقیقاً جلوی گوش در هر سمت سر شما قرار دارد. این مفصل انعطاف پذیر است و این امکان را فراهم می‌‌کند که فک به آرامی به سمت بالا و پایین و از سمتی به سمت دیگر حرکت کند. به این ترتیب امکان صحبت کردن، جویدن غذا و خمیازه کشیدن برای شما ایجاد می‌شود. عضلات متصل و اطراف مفصل فک موقعیت و حرکت‌های فک را کنترل می‌کنند (http://dramohamadi.com)

پژوهشگران دریافته‌اند، طراحی و ساختار آرواره‌های انسان در واقع‌ به گونه‌ای است که آن را 40 تا 50 درصد قوی‌تر از آرواره‌های تمام انواع میمون‌های بزرگ می‌سازد.

 مکانیک‌ جمجمه‌ای و استخوان‌های آرواره‌ای باعث شده که قدرت گاز گرفتن در انسان ها خیلی بیشتر از تصور قبلی ما باشد.

براستی  چرا در میان مفصل های متعدد بدن امام (ع) به اهمیت این مفصل تاکید داشته است؟



وَمَنابِتِ اَضْراسى (9)

و مـحـل بـیـرون آمـدن دنـدانـهـایـم


نتیجه تصویری برای آناتومی دندانها

دندانها هر یک با شکل ویژه خود به عمل جویدن کمک می کنند. اولین قدم در راه گوارش غذا، خرد کردن و جویدن مواد غذایی است که توسط دندانها صورت می گیرد.

دندان از دو بخش تاج و ریشه تشکیل شده است. در یک دهان سالم، تنها چیزی که قابل مشاهده است ، مجموعه تاج دندان هاست.

ولی در اینجا امام {ع} به  بخش مهمتر یعنی رویشگاه و اجزای نگهدارنده دندان توجه نموده است . عملکرد، تغذیه و سلامت دندانها بیش از هرچیز به نقش این بخش بستگی دارد.

در داخل استخوان هر فک حفراتی وجود که ریشه دندان ها در آن قرار می گیرد. در صورتی که عضلات فک با یکدیگر عمل کنند، می‌توانند دندان‌های قدامی را با نیروی ۲۵ و دندان‌های خلفی را با نیروی ۹۰ کیلوگرم بر روی یکدیگر فشار دهند. اگر این نیرو به یک جسم کوچک (مثلاً تخمه) در بین دندان‌های آسیا وارد شود، نیروی وارد شده بر سانتی‌متر مربع ممکن است به صدها کیلوگرم برسد.
دندان ها توسط الیافی به استخوان چسبیده اند، استخوان فک خود توسط لثه پوشیده شده است. به مجموع لثه و استخوان متصل ب دندان، بافت های نگهدارنده دندان گفته می شود. این بخش علاوه براتصال دندان به استخوان فک  ، تغذیه و ارتباط عصبی دندان ها را تامین می کند.

هر انسان در عمر خود صاحب 52 دندان می‌شود که 20 دندان متعلق به سنین حدود یک تا 12 سالگی (دندان های شیری) و 32 دندان دیگر از سن 6 سالگی جایگزین دندان‌های شیری می‌شود.

چگونگی رویش دندان ها سوالی است که همواره ذهن پژوشگران را به خود مشغول کرده است. سلولها و بافت های گیاان این توانایی را دارند که بافت و اندامی غیر از خود را توید نمایند مثلا ساقه گیاه می تواند ریشه برگ و گل توید نماید ولی در انسان برخلاف آنچه در گیاهان دیده میشود، بافتها پس تولد اغلب تخصصی عمل میکنند و هر سلولی یاخته مشابه خودرا بوجود می آورد. ویژگی رویشگاه دندان در اینست که دندان هایی سخت با ساختار پیچیده حاوی عروق خونی و عصب در بافت نرم لثه  ظاهر می شوند.
ادامه مطلب

وقتی به محضر بزرگی میرسی پیش از آنکه خواسته هها و نیازهایت را بگویی ابتدا به عجز و کوچکی خودت اعتراف می کنی و  نعمتها و بخشش هایش به خود را ذکر می کنی. و این ادابی است که در اغلب دعا های معصومین رعایت شده است.

یکی از این دعاها دعای شریف عرفه سیدالشهدا (ع) است. با حمد و ستایش و اقرار به بزرگی پروردگار آغاز می شود:

اَلْحَمْدُ لله الَّذى لَیْسَ لِقَضآئِهِ دافِعٌ وَلا لِعَطائِهِ مانِعٌ وَلا کَصُنْعِهِ

سـتـایـش خـاص خـدایـى اسـت کـه نـیـسـت بـراى قضا و حکمش جلوگیرى و نه براى عطا و بخششش مانعى و نه مانند ساخته اش

به کوچکی و عحز خود اعتراف میکند:

مُقِرّاً بِاَنَّکَ رَبّى وَ اِلَیْکَ مَرَدّى اِبْتَدَاْتَنى بِنِعْمَتِکَ قَبْلَ اَنْ اَکُونَ شَیْئاً مَذْکُورا وَخَلَقْتَنى مِنَ التُّرابِ

اقـرار دارم بـه ایـنـکه تو پروردگار منى و بسوى تو است بازگشت من آغاز کردى وجود مرا به رحمت خود پیش از آنکه 

چیز قابل ذکرى باشم و مرا از خاک آفریدى

به نعمت آفرینش خود، سالم ماندن از خطرات و گزند عوامل در دوران جنینی و حتی قبل از آن اشاره میکند:

ثُمَّ اَسْکَنْتَنِى الاَْصْلابَ آمِناً لرَیْبِ الْمَنُونِ وَاخْتِلافِ الدُّهُورِ وَالسِّنینَ فَلَمْ اَزَلْ ظاعِناً مِنْ صُلْبٍ اِلى رَحِمٍ فى تَقادُمٍ مِنَ الاَْیّامِ الْماضِیَةِ وَالْقُرُونِ الْخالِیَةِ

از حوادث زمانه و تغییرات روزگار و سالها و همچنان همواره ازصلبى به رحمى کوچ کردم در ایام قدیم و گذشته و قرنهاى پیشین

گماردن والدین ب محافظت و مراقبتش در دورزان طفولیت:

وَحَفِظْتَنى فِى الْمَهْدِ طِفْلاً صَبِیّاً وَرَزَقْتَنى مِنَ الْغِذآءِ لَبَناً مَرِیّاً وَعَطَفْتَ عَلَىَّ قُلُوبَ الْحَواضِنِ وَکَفَّلْتَنى الاُْمَّهاتِ الرَّواحِمَ وَکَلاَْتَنى مِنْ طَوارِقِ الْجآنِّ

  و در حال طفولیت و خردسالى در گـهـواره مـحـافـظـتـم کـردى و روزیـم دادى از غـذاهـا شـیـرى گـوارا و دل پرستاران را بر من مهربان کردى و عهده دار پرستاریم کردى مادران مهربان را و از آسیبهای ناشناخته

آنگاه اعضا و جوارح خود را به شهادت می گیرد که اگر تمام وجودم را بکار گیرم و قرنها عمر کنم توان سپاسگزاری یکی از این نعمات را نخواهم داشت:

وَاَنـَا اَشْهَدُ یا اِلهى بِحَقیقَةِ ایمانى وَعَقْدِعَزَماتِ یَقینى وَخالِصِ صَریحِ تَوْحیدى وَباطِنِ مَکْنُونِ ضَمیرى و .اَنْ لَوْ حاوَلْتُ و اجْتَهَدْتُ مَدَى الاَْعصارِ وَالاَْحْقابِ لَوْ عُمِّرْتُها اَنْ اءُؤَدِّىَ شُکْرَواحِدَةٍ مِنْ اءَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذلِکَ اِلاّ بِمَنِّکَ شُکْرُکَ اَبَداً جَدیداً

 گواهى دهم  که اگر تصمیم بگیرم و بکوشم در طول قرون و اعصار بر فرض که چنین عمرى بکنم و بخواهم شکر یـکى از نعمتهاى تو را بجا آورم نخواهم توانست

ادامه مطلب

 

و ما ضمّت و اطبقت علیه شفتای

و آن چه که لب هایم آن را در بر و در هنگام روی هم نهاده شدن می پوشاند

 

حفره دهانی اولین بخش از لوله گوارش است که از لب ها شروع شده و به حلق منتهی می گردد. ۴ عمل اصلی این بخش شامل جویدن و کمک به هضم غذا، حس چشایی، تکلم و تنفس می باشد. به دلیل انجام این وظایف، حفره دهانی نقش مهمی در سلامت عمومی فرد دارد.

لب ها و گونه ها غذا را در دهان نگه می دارند و برای جویدن آن را نگه می دارند. آنها همچنین در تشکیل کلمات برای گفتار استفاده می شود. لبها حاوی گیرنده های حسی زیادی هستند که برای قضاوت در مورد دمای و بافت غذاها مفید هستند

ادامه مطلب

وقتی به محضر بزرگی میرسی پیش از آنکه خواسته هها و نیازهایت را بگویی ابتدا به عجز و کوچکی خودت اعتراف می کنی و  نعمتها و بخشش هایش به خود را ذکر می کنی. و این ادابی است که در اغلب دعا های معصومین رعایت شده است.

یکی از این دعاها دعای شریف عرفه سیدالشهدا (ع) است. با حمد و ستایش و اقرار به بزرگی پروردگار آغاز می شود:

اَلْحَمْدُ لله الَّذى لَیْسَ لِقَضآئِهِ دافِعٌ وَلا لِعَطائِهِ مانِعٌ وَلا کَصُنْعِهِ

سـتـایـش خـاص خـدایـى اسـت کـه نـیـسـت بـراى قضا و حکمش جلوگیرى و نه براى عطا و بخششش مانعى و نه مانند ساخته اش

به کوچکی و عحز خود اعتراف میکند:

مُقِرّاً بِاَنَّکَ رَبّى وَ اِلَیْکَ مَرَدّى اِبْتَدَاْتَنى بِنِعْمَتِکَ قَبْلَ اَنْ اَکُونَ شَیْئاً مَذْکُورا وَخَلَقْتَنى مِنَ التُّرابِ

اقـرار دارم بـه ایـنـکه تو پروردگار منى و بسوى تو است بازگشت من آغاز کردى وجود مرا به رحمت خود پیش از آنکه 

چیز قابل ذکرى باشم و مرا از خاک آفریدى

به نعمت آفرینش خود، سالم ماندن از خطرات و گزند عوامل در دوران جنینی و حتی قبل از آن اشاره میکند:

ثُمَّ اَسْکَنْتَنِى الاَْصْلابَ آمِناً لرَیْبِ الْمَنُونِ وَاخْتِلافِ الدُّهُورِ وَالسِّنینَ فَلَمْ اَزَلْ ظاعِناً مِنْ صُلْبٍ اِلى رَحِمٍ فى تَقادُمٍ مِنَ الاَْیّامِ الْماضِیَةِ وَالْقُرُونِ الْخالِیَةِ

از حوادث زمانه و تغییرات روزگار و سالها و همچنان همواره ازصلبى به رحمى کوچ کردم در ایام قدیم و گذشته و قرنهاى پیشین

گماردن والدین ب محافظت و مراقبتش در دورزان طفولیت:

وَحَفِظْتَنى فِى الْمَهْدِ طِفْلاً صَبِیّاً وَرَزَقْتَنى مِنَ الْغِذآءِ لَبَناً مَرِیّاً وَعَطَفْتَ عَلَىَّ قُلُوبَ الْحَواضِنِ وَکَفَّلْتَنى الاُْمَّهاتِ الرَّواحِمَ وَکَلاَْتَنى مِنْ طَوارِقِ الْجآنِّ

  و در حال طفولیت و خردسالى در گـهـواره مـحـافـظـتـم کـردى و روزیـم دادى از غـذاهـا شـیـرى گـوارا و دل پرستاران را بر من مهربان کردى و عهده دار پرستاریم کردى مادران مهربان را و از آسیبهای ناشناخته

آنگاه اعضا و جوارح خود را به شهادت می گیرد که اگر تمام وجودم را بکار گیرم و قرنها عمر کنم توان سپاسگزاری یکی از این نعمات را نخواهم داشت:

وَاَنـَا اَشْهَدُ یا اِلهى بِحَقیقَةِ ایمانى وَعَقْدِعَزَماتِ یَقینى وَخالِصِ صَریحِ تَوْحیدى وَباطِنِ مَکْنُونِ ضَمیرى و .اَنْ لَوْ حاوَلْتُ و اجْتَهَدْتُ مَدَى الاَْعصارِ وَالاَْحْقابِ لَوْ عُمِّرْتُها اَنْ اءُؤَدِّىَ شُکْرَواحِدَةٍ مِنْ اءَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذلِکَ اِلاّ بِمَنِّکَ شُکْرُکَ اَبَداً جَدیداً

 

 گواهى دهم  که اگر تصمیم بگیرم و بکوشم در طول قرون و اعصار بر فرض که چنین عمرى بکنم و بخواهم شکر یـکى از نعمتهاى تو را بجا آورم نخواهم توانست

ادامه مطلب

وقتی به محضر بزرگی میرسی پیش از آنکه خواسته هها و نیازهایت را بگویی ابتدا به عجز و کوچکی خودت اعتراف می کنی و  نعمتها و بخشش هایش به خود را ذکر می کنی. و این ادابی است که در اغلب دعا های معصومین رعایت شده است.

یکی از این دعاها دعای شریف عرفه سیدالشهدا (ع) است. با حمد و ستایش و اقرار به بزرگی پروردگار آغاز می شود:

اَلْحَمْدُ لله الَّذى لَیْسَ لِقَضآئِهِ دافِعٌ وَلا لِعَطائِهِ مانِعٌ وَلا کَصُنْعِهِ

سـتـایـش خـاص خـدایـى اسـت کـه نـیـسـت بـراى قضا و حکمش جلوگیرى و نه براى عطا و بخششش مانعى و نه مانند ساخته اش

به کوچکی و عحز خود اعتراف میکند:

مُقِرّاً بِاَنَّکَ رَبّى وَ اِلَیْکَ مَرَدّى اِبْتَدَاْتَنى بِنِعْمَتِکَ قَبْلَ اَنْ اَکُونَ شَیْئاً مَذْکُورا وَخَلَقْتَنى مِنَ التُّرابِ

اقـرار دارم بـه ایـنـکه تو پروردگار منى و بسوى تو است بازگشت من آغاز کردى وجود مرا به رحمت خود پیش از آنکه 

چیز قابل ذکرى باشم و مرا از خاک آفریدى

به نعمت آفرینش خود، سالم ماندن از خطرات و گزند عوامل در دوران جنینی و حتی قبل از آن اشاره میکند:

ثُمَّ اَسْکَنْتَنِى الاَْصْلابَ آمِناً لرَیْبِ الْمَنُونِ وَاخْتِلافِ الدُّهُورِ وَالسِّنینَ فَلَمْ اَزَلْ ظاعِناً مِنْ صُلْبٍ اِلى رَحِمٍ فى تَقادُمٍ مِنَ الاَْیّامِ الْماضِیَةِ وَالْقُرُونِ الْخالِیَةِ

از حوادث زمانه و تغییرات روزگار و سالها و همچنان همواره ازصلبى به رحمى کوچ کردم در ایام قدیم و گذشته و قرنهاى پیشین

گماردن والدین به محافظت و مراقبتش در دورزان طفولیت:

وَحَفِظْتَنى فِى الْمَهْدِ طِفْلاً صَبِیّاً وَرَزَقْتَنى مِنَ الْغِذآءِ لَبَناً مَرِیّاً وَعَطَفْتَ عَلَىَّ قُلُوبَ الْحَواضِنِ وَکَفَّلْتَنى الاُْمَّهاتِ الرَّواحِمَ وَکَلاَْتَنى مِنْ طَوارِقِ الْجآنِّ

  و در حال طفولیت و خردسالى در گـهـواره مـحـافـظـتـم کـردى و روزیـم دادى از غـذاهـا شـیـرى گـوارا و دل پرستاران را بر من مهربان کردى و عهده دار پرستاریم کردى مادران مهربان را و از آسیبهای ناشناخته

آنگاه اعضا و جوارح خود را به شهادت می گیرد که اگر تمام وجودم را بکار گیرم و قرنها عمر کنم توان سپاسگزاری یکی از این نعمات را نخواهم داشت:

وَاَنـَا اَشْهَدُ یا اِلهى بِحَقیقَةِ ایمانى وَعَقْدِعَزَماتِ یَقینى وَخالِصِ صَریحِ تَوْحیدى وَباطِنِ مَکْنُونِ ضَمیرى و .اَنْ لَوْ حاوَلْتُ و اجْتَهَدْتُ مَدَى الاَْعصارِ وَالاَْحْقابِ لَوْ عُمِّرْتُها اَنْ اءُؤَدِّىَ شُکْرَواحِدَةٍ مِنْ اءَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذلِکَ اِلاّ بِمَنِّکَ شُکْرُکَ اَبَداً جَدیداً

 

 گواهى می دهم  که اگر تصمیم بگیرم و بکوشم در طول قرون و اعصار بر فرض که چنین عمرى بکنم و بخواهم شکر یـکى از نعمتهاى تو را بجا آورم نخواهم توانست

ادامه مطلب

مَسَارِبِ صِمَاخِ سَمْع

 

مسارب جمع مسربه به معنی سوراخها و خانه های کنده در زیرزمین و آبراهه هاست

صماخ در واقع بخش میانی گوش است که شامل پرده صماخ و صندوق صماخ می باشد.

مصارب صماخ اشاره به مجراها و منافذ مختلف در گوش میانی است که هریک به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردارند و همچون سایر موارد ذکر شده در این دعای شریف از نعمتهای مغفول محسوب می شوند و اختلال جزیی در عملکرد هرکدام مشکلات عمده ای بوجود می آورد و شایسته اسنت که هر لحظه بخاطر وجود و سلامت هریک این مجاری و منافذ  خدای بزرگ را شکر گزار باشیم.

گوش به سه قسمت : گوش خارجی ، میانی و داخلی تقسیم می شود. مهمترین کار گوش بیرونی گرفتن صداها است. وقتیکه صدا ایجاد می‌شود، امواج صوتی تولید و در هوا منتشر می‌شوند؛ بعد از اینکه امواج وارد گوش بیرونی شدند از طریق کانال شنوایی  و برده صماخ به گوش میانی منتقل میگردند.

گوش میانی یا صندوق صماخ ، حفره هوایی است به شکل صندوق مسطح به ارتفاع و طول 1.3 سانتیمتر و عرض ان فقط 2 تا 3  میلیمتر است که در حد فاصل پرده گوش و گوش داخلی قرار گرفته است. کارگوش میانی تنظیم شدت امواج صوتی و انتقال اصوات به گوش داخلی که اندام شنوایی در آن جای دارد، می باشد.

این اندام کوچک که به اندازه نخود می باشد مانند دستگاه ساده تقویت کننده صوت (امپلی فایر) هوشمند کار می‌کند و علاوه برآنکه قدرت اصواتی را که به گوش می‌رسند افزایش می‌دهد، با تضعیف صدا های شدید  به طریقی عمل میکند که گوش انسان قادر است طیف گسترده ولی محدودی از امواج صوتی (بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز) یعنی صدای خش خش یک کاغذ تا صدای غرش هواپیما را درک کند.

در حفره صماخ زنجیره ای از سه استخوانچه ( چکشی ، سندانی و رکابی ) از پرده گوش به گوش داخلی کشیده می شود که توسط دو ماهیچه و چند تاندون حمایت و کنترل می شوند.

ارتعاشات صوتی با به خاطر عملکرد اهرمی این سه استخوانچه بسیار کوچک تقویت و منتقل می‌شوند. نخستین آنها استخوان چکشی، به پرده گوش چسبیده است. وقتی که پرده گوش مرتعش می‌شود، استخوان چکشی حرکت می‌کند.

استخوان چکشی، استخوان سندانی را به حرکت می‌آورد. این استخوان با رشته‌های ظریف بافت پیوندی به استخوان چکشی متصل است و حالت آزاد دارد و براحتی در حفره گوش میانی حرکت می‌کند. استخوان سندانی بگونه‌ای به چکشی متصل است که کوچکترین حرکت را پنجاه برابر افزایش می دهد.

 در مقابل هنگامی که هوا بر اثر صدای بسیار بلندی منبسط می‌شود، ماهیچه‌های کوچکی که پرده گوش را فرا گرفته اند، از ارتعاش بیش از اندازه آن جلوگیری می‌کنند. ماهیچه کوچک دیگری ارتباط استخوانچه ها را جدا کرده و انتقال ارتعاش به گوش درونی را قطع می‌کند. مکانیزمی که در این بخش کار میکند باعث میشود حساسیت گوش به صدای  خود فرد  کاهش یابد ( با فید بک از طرف  مغز )  و نیز حساسیت به پارازیت های صوتی  در فرکانسهای کمتر از هزار هرتز  کاهش یافته و ضمنا  اصوات  بسیار بلند  نتوانند صدمه زیادی به شنوایی وارد کنند . 

امام علی (ع) در هشتمین حکمت نهج‌البلاغه در بیان شگفتی‌های خلقت انسان به نقش استخوانهای ذرون گوش اشاره می‌کنند و می‌فرمایند: از این انسان شگفت زده شوید که با پیه ای (حدقه) میبیند و با گوشتی میگوید و با استخوانی میشنود و از حفره ای نفس میکشد.

 

مجرا ها و منافذ گوش

مجرای شنوایی

مجرای شنوایی ، لوله ایست به طول ۲ یا ۳ سانتیمتر که در حدود یک سانتیمتر مکعب حجم دارد و به پردهٔ صماخ ختم می‌شود. ارتعاشات صوتی تا قسمت انتهایی این لوله به وسیلهٔ هوا منتقل می‌شود و پس از آن به وسیلهٔ محیط‌های جامد یا مایع به گوش میانی  و داخلی انتقال می‌یابد. یکی از وظایف کانال شنوایی حفظ گوش از طریق موها و جرم گوش می‌باشد. چدار مجرا ماده‌ای شبیه موم ترشح می کند که با ممانعت از ورود ات ، قطرات آب، ذرات معلق  و آلاینده های هوا گوش را در مقابل عفونتها محافظت می‌کند

شیپور استاش

 برای تهویه فضای گوش درونی ، همچنین حفظ تعادل فشار هوا میان گوش میانی و فشار هوای خارج در دو سمت  پرده  صماخ و جلوگیری از آسیب براثر تغییرات ناگهانی فشار هوا ، گوش درونی توسط مجرایی به نام شیپور استاش به حلق متصل می شود.   وقتی که به مکان بسیار بلند یا خیلی پایین می‌رویم، هوا درون گوش منبسط یا منقبض می‌شوددر صورت اختلال در عملکرد شیپور استاش فشار زیاد ممکن است به پرده گوش آسیب رساند یا آنکه آن را پاره کند همچنین مسدود شدن آن بعلت عدم تهویه موجب عفونت گوش درونی می شود. این مجرا همیشه بسته است بجز در هنگام بلع، بهمین دلیل برای جلوگیری از آسیب رسیدن به گوش هنگام اوج گرفتن هواپیما استفاده از آدامس یا آبنبات توصیه می شود.

دریچه بیضی

بین گوش میانی و گوش داخلی  دو سوراخ قرار دارد   به نامهای دریچه  بیضی و دریچه گرد . که هر دو  دریچه توسط پرده ای مسدودند .  استخوان چکشی به پرده صماخ و استخوان رکابی به دریچهٔ بیضی ختم می‌شود. شنیدن با گوش خارجی شروع می شود. هنگامی که یک صدا خارج از گوش ایجاد می شود، امواج صوتی از کانال شنوایی خارجی عبور می کنند وپرده صماخ برخورد می کنند وآن را به ارتعاش در می آورند. سپس ارتعاشات به سه استخوانچۀ گوش میانی منتقل می شود. استخوانچه ها صدا را تقویت می کنند و امواج صوتی از طریق این دریچه به گوش داخلی و ارگان پر از مایع (حون گوش) می رسند. چون فضای صندوق صماخ پر از هواست و گوش درونی با مایع لنفی اشغال شده  انتقال امواج از محیط هوا به محیط مایع نیازمند تقویت می باشند.  تقویت ارتعاشات توسط اختلاف سطح دریچه بیضی و پرده صماخ انجام می شود. به این ترتیب که سطح دریجه بیضی ۱۴ مرتبه از پردهٔ صماخ کوچکتر است و در نتیجه فشار برآن ۱۴ مرتبه بیشتر می‌باشد
در گوش داخلی امواج صوتی به پیامهای الکتریکی تبدیل می شوند که عصب شنوایی آن را به مغز می فرستد. سپس مغز این ایمپالس های الکتریکی را به صدا پردازش می کند

 

دریچه گرد

از انجا که گوش درونی پر از مایع پری لنف است و مایعات قابلیت انبساط و انقباض در برابر ارتعاشات را ندارند برای تسهیل ارتعاشات دریچه بیضی و ایجاد تعادل فشار در گوش درونی، امواج صوتی پس از یک مسیر U شکل از طریق دریچه گرد مجددا به فضای  گوش میانی مر تبط می شوند.


وَخَذاریفِ مارِنِ عِرْنینى 

تیغه های بینی

 

.

خذاریف جمع خذروف ؛ تخته ها و چوبها که هودج را بدان مربع گردانند (دهخدا) چرم پاره کرده که کودکان در آن ریسمان کنند و بدو دست بکشند تا آواز کند. (فرهنگ جهانگیری ). این فراز دراغلب ترجبه عنوان بره ها یا نرمه های بینی ترجمه شده است، از آنجا که نرمه های ظاهری بینی دوتاست واگر منطور این دو بود لغت مثنی بکار برده می شد نه جمع ، بنظر می رسد منظور تیغه های متعدد درون بینی است که در عملکرد بینی اهمیت و نقش حیاتی بسزایی ذارند.

اگرچه دهان و بینی هردو به عنوان راههای هوای تنفسی محسوب می شوند ولی بینی با تغییراتی که در هوای تنفسی از نظر تنظیم رطوبت ، تعدیل دما و تصفیه هوا ایجاد می کند نقش اساسی تری دارد.

حس بویایی

کارخانه های مواد غذایی  در مبادی وروذی به آزمایشگاههایی مجهزند که با نمونه برداری و آزمایش مواد اولیه را قبل از ورود به چرخه تولید از نظر کیفیت و بهداشتی بودن را مورد سنجش قرارمی دهند.  حس بویایی اولین ایستگاه کنترل مواد غذایی است که هم بطور آگاهانه مارا به خوراکی های مطلوب راغب میکند و هم عکس العمل های غیر ارادی نسبت به مواد غذایی مضر را موجب می شود.

بینی انسان مملو است از سلول های عصبی که بوها را ردیابی می کنند. برای تشخیص بوها هوایی که تنفس می کنیم باید در بینی بالا کشیده شود تا با سلول های عصبی تماس پیدا کند.

علاوه براین حس بویایی مارا از خطر گازهای سمی دود و آتش و غذاهای فاسد مطلع و به ایمنی بدن کمک می کند و احساس بوی خوش گلها و هوای لطیف آرامش بخش روح و روان آدمی است.

اعصاب بویایی به واسطه رابط های عصبی خاصی با اعصاب چشایی ارتباط دارند. بو نقشی کلیدی در طعم دارد. انسان چهار طعم اصلی را از طریق حس چشایی خود درک می کند که عبارتند از تلخی، ترشی، شیرینی و شوری. کلیه تغییراتی که در طعم غذاها داده می شود در حقیقت به بو مربوط می گردند. بنابراین افراد زمانی که قوه بویایی شان تضعیف می شود ممکن است حس کنند که غذاها بی مزه شده اند. به عقیده متخصصان بدون حس بویایی، طعم و مزه غذاها را به درستی درک نمی شوند.

تنظیم دمای هوا

هوای محیط از پایین تر از منهای 25 درجه تا 40+ درجه سانتیگراد تغییر می کند ولی دمای هوا هرچه باشد پس از عبور از مجرای بینی به دمای متعادل بدن می رسد.

هوای تنفسی هر دمایی که داشته باشد  پس از عبور از بینی و رسیدن به حلق به ندرت بیش از 4 درجه نسبت به دمای طبیعی بدن نوسان دارد. تغییر دمای محیط به میزان 25 درجه، موجب تغییری کمتر از 1 درجه در هوای تنفسی دمی می‌شود.

بطور متوسط افراد بالغ درهر دم ویا بازدم عادی به ترتیب معادل ۵۰۰ سی سی هوا به ریه ها وارد یا از آن خارج می کنند. در شرایطی که دهان بسته است و تنفس بینی داریم هردقیقه حدود 7500 سانتیمتر مکعب هوا از بینی عبور کرده و به ریه ها میرسد اگر دمای محیط منهای 23 درجه سانتیگراد باشد این حجم هوا با عبور از مسافت حدود 5  تا 7 سانتیمتری فضای بینی به 37 درجه میرسد. یعنی چیزی حدود 60 درجه افزایش دما. طبیعی است که چنین تغییر دمای قابل توجهی در مدت یک دقیقه را اگر بخواهیم بطور مصنوعی ایجاد کنیم میبایست هوارا از لوله ای حاوی المنتهای ملتهب با دمای بالا بگذرانیم. و این یکی از شگفتیهای ساختاری تیغه های بینی است.

تنظیم رطوبت

ورود هوای خشک به ریه ها موجب کاهش بازده سیستم تنفسی  و آسیب ر پذیری مجاری تنفسی و کیسه های هوایی می شود بینی با مرطوب ساختن هوای تنفسی سبب بهبود عملکرد ریه ها می شود و از خشکی غشاهای درون بینی و سینوس ها جلوگیری می نماید. این کار به نوبه خود موجب افزایش قدرت بدن در جذب ریزگردها و مقابله با میکروبهای بیماریزا می گردد. مخاط بینی درون خود پادتن هایی دارد که به بدن در شناسایی باکتری و ویروس ها کمک می کند، همچنین دارای سلول هایی است که آنزیم هایی برای کشتن عوامل مهاجم ترشح می کند و به علاوه پروتئین هایی دارد که باعث می شوند مخاط چسبنده باشد. ضمناً خوب است بدانید که مخاط بطور دائم در طول زندگی فرد ترشح می شود ( حدوداً روزی یک لیتر) و جنبه مهمی از سیستم ایمنی بدن به شمار می رود.

 تصفیه ذرات هوا

دماغ نقش مهمی در حفاظت از ریه ها دارد. موهای ریز داخل بینی و مو (ترشحات) داخل آن که توسط مخاط بینی تولید می شوند، باعث تصفیه کردن گردوغبار و مواد آلرژن (حساسیت زا) می شوند. در نتیجه اجازه نمی دهند که این مواد خارجی و مضر، وارد ریه ها شوند. به همین دلیل می توان بینی را بادی گارد بدن دانست.مژک‌ها که رشته‌های مویین بسیار کوچکی در پشت مو‌ها هستند، مدام به عقب و جلو حرکت می‌کنند. این حرکت موجی شکل حتی پس از مرگ هم ادامه می‌یابد، با این تفاوت که میزان حرکت آن‌ها به تدریج کاسته می‌شود. از این رو پزشکان در پزشکی قانونی با استفاده از این مژک‌ها می‌توانند زمان مرگ را تشخیص دهند.
این مژک‌ها گرد و خاک و مولکول‌های مضر احتمالی را به سمت گلو منتقل می‌کنند. در گلو این مواد به قطره‌های کوچکی از مخاط تبدیل شده و ما آن را سرفه می‌کنیم یا قورت می‌دهیم. اگر این مواد را قورت دهیم، اسید معده بخش زیادی از این مواد مضر را از بین خواهد برد؛ بنابراین تشکیل مخاط و دفع میکروب‌ها را می‌توان از فواید مو در بینی دانست.

تکلم

بینی نقش مهمی در تکلم دارد و موجب افزایش رزونانس صدا می‌شود. در موقع گرفتگی بینی، صدای «م» به صورت «ب» و «ن» به صورت «د» ادا می‌شود.

صدای انسان در حنجره تولید می شود اما رنگ صدا تا حدود زیادی به نحوه پردازش آن در بخش فوقانی حنجره مربوط می شود که در گلو و بینی رخ می دهد. این در واقع همان اصلی است که پیانوهای حرفه ای را از اسباب بازی های کودکانه جدا می کند. صدای اصطلاحا تو دماغی که از افراد سرما خورده یا دارای حساسیت می شنویم عموما به خاطر تضعیف این فرایند در بینی است زیرا هوا نمی تواند از داخل بینی عبور کند.

 بینی، ابزاری برای تشخیص بیماری ها

در آینده ای نه چندان دور، علم قادر خواهد بود تا برخی از بیماری ها مانند آایمر یا شیزوفرنی را از طریق بررسی فیبرهای عصبی بینی تشخیص دهد.

در واقع محققان معتقدند که با بررسی ویژگی های سلول های بینی،می توان به شیوه هایی برای تسریع تشخیص و درمان بیماری های گفته شده دست پیدا کرد.

به گزارش خبرنگار گروه دانستنی‌های خبرگزاری فارس، نتایج حاصل بررسی محققان نشان داده است 85 درصد مردم در آنِ واحد فقط یکی از حفره‌های بینی خود را برای تنفس مورد استفاده قرار می‌دهند و به عبارت دیگر هر لحظه فقط با یکی از حفره‌های بینی نفس می‌کشند.

در این بررسی محققان آلمانی دریافتند تغییر حفره‌های بینی برای ورود هوا به داخل بدن با یک چرخه منظم انجام می‌شود و به طور میانگین هر چهار ساعت یکبار این چرخه تغییر می‌کند. البته این اتفاق می‌تواند در افراد مختلف بسته به نوع بدن، شکل بینی، سیستم تنفسی، منطقه جغرافیایی و . تغییر کند.

محققان معتقدند تأکید بیشتر بر یکی از حفره‌های بینی و میزان ورود هوا به داخل بدن از هر کدام از حفره‌ها می‌تواند بر ساختار بدن و میزان فعالیت مغز تأثیر بگذارد.

زمانی که از حفره چپ بینی برای تنفس استفاده می‌کنید نیمکره راست مغز فعال‌تر می‌شود و در عوض زمانی که حفره سمت راست وظیفه ورود هوا به بدن را برعهده می‌گیرد، نیمکره چپ فعال می‌شود.

تغییر چرخه ورود هوا به بدن از حفره‌های مختلف بینی با نظم خاص دنبال می‌شود. با این وجود اگر به یک سمت روی زمین خوابیده باشید پس از گذشت 12 تا 15 دقیقه بافت غضروفی بینی مربوط به همان سمت شروع به تورم می‌کند و حفره دیگر، تورم خود را کاهش می‌دهد تا جریان ورود هوا آسان‌تر انجام شود.

کارشناسان به این نتیجه رسیدند که تغییر در چرخه تنفسی حفره‌های بینی همان دلیلی است که باعث می‌شود افراد در هنگام خوب موقعیت بدن خود را تغییر دهند و جابه‌جا شوند

عطسه نوعی واکنش دفاعی بدن (رفلکس) به مواد محرک تنفسی یا التهاب مجاری تنفسی یا برای دفع ترشحات در هنگام بیماری است. مکانسیم عطسه خروج سریع هوای بازدمی بر اثر انقباض عضلات تنفسی است.

رفلکس عطسه بسیار شبیه سرفه است به استثنای اینکه به جای مجاری تنفسی تحتانی مربوط به مجاری بینی است. محرک ایجادکننده رفلکس عطسه در مجاری بینی است و ایمپالسهای آوران از طریق عصب پنجم به پیاز مغز تیره می‌روند که در آنجا رفلکس عطسه تحریک می‌شود. به این ترتیب مقدار زیادی هوا به سرعت از طریق بینی عبور می‌کند و به این ترتیب به پاک کردن مجاری بینی از مواد خارجی کمک می‌کند.

زمانی که عطسه روی می‌دهد قفسه سینه شدیداً منقبض می‌شود. در همان زمان گلوت بسته می‌شود به‌طوری‌که تا قبل از باز شدن گلوت، هوا با فشار زیادی در پشت آن جمع می‌شود این حالت انفجاری هوا مقدار زیادی از ترشحات و مواد خارجی مانند میکروبها را پاک می‌کند و آن‌ها را با فشار خارج می‌سازد. البته متأسفانه این رفلکس دفاعی خوب بدن مانند سرفه باعث گسترش بیماری می‌شوند.

منابع: بخش سلامت سایت تبیان _ دانشنامه رشد _سایت ایران سلامت

 


 


تبلیغات

محل تبلیغات شما
محل تبلیغات شما محل تبلیغات شما

آخرین وبلاگ ها

آخرین جستجو ها

مقالات و سخنرانی های دکتر بهیار سلیمانی مشتاقُ الیه کاف چت ، یوکا چت ، خاص چت ، بنفشه چت ، اکسترا چت ، گلشن چت ، جم چت ، ساحل چت ، گلستان چت ، آیناز چت ، ویلسون چت Amie پارچه خونخواه بانوی بی نشان به رنگ زیتون فروشگاه اینترنتی کتاب - رادین بوک راسپینا